Nasza Wspólnota nr 79 Październik 2004 str.7

"Najświętszej Maryi Panny Różańcowej"

Zwyczaj odmawiania różańca jest bardzo dawny. Sięga zapewne czasów przed narodzeniem Chrystusa. Świadczą o tym wykopaliska ze starożytnej Niniwy. Różance stosowali powszechnie w Indiach wyznawcy Wisznu i Siwy, także wyznawcy Buddy, lamowie w Tybecie, a nawet mahometanie w Syrii i północnej Afryce.
Pierwsi pustelnicy chrześcijańscy wyznaczali sobie do codziennew odmawiania po 100 i więcej Ojcze nasz czy innych modlitw. Dla łatwiejszego zapamiętania ilości wyznaczonych sobie pacierzy liczyli je na palcach, potem posługiwali się kamykami, odkładając je z jednej kupki na drugą. Tak czynił św. Paweł Pustelnik, który na 300 kamykach liczył 300 Ojcze nasz. Z biegiem czasu posługiwano się sznurem z węzłami, a następnie z nawleczonymi kulkami. Najdawniejszy z zachowanych różańców pochodzi dopiero z XIII wieku. Znaleziono jego rzeźbę na nagrobku Gerarda, rycerza zakonu templariuszy (1273) Sznur przedstawia 158 nanizanych na nim paciorków. Około roku 1500 pojawiają się różance, na które składają się paciorki ułożone w dziesiątki.
Różaniec w postaci wielokrotnego odmawiania Pozdrowienia Anielskiego upowszechnił św. Dominik, dlatego nazywa się go ojcem różańca do Naj świętszej Maryi Panny. Różaniec w obecnej formie ustalił się jednak dopie ro w wieku XV dzięki Dominikowi M. Alanusowi a'la Roche (van den Clip), który żył w latach 1428-1475. On to ustalił nazwę Psałterz Maryi, jak też i liczbę 150 Zdrowaś, które podzielił na dekady (dziesiątki), przeplatane Modlitwą Pańską. W tym czasie dominikanie propagują modlitwę różańco wą tak, że stała się ona własnością całego Kościoła. W wieku XVI ustalono ostatecznie 15 tajemnic z życia Pana Jezusa i Matki Bożej i podzielono je na 5 radosnych, 5 bolesnych, 5 chwalebnych. Bulla papieża św. Piusa V z 1569 r. zwraca uwagę na rozważanie tajemnic Odkupienia w różańcu, by można było zyskać odpust. Różaniec nosił też różne nazwy: Psałterz Maryjny, Salu tationes (Pozdrowienia), czy wreszcie Rosarium - Różaniec, wieniec z róż.
Z czasem różaniec stał się najpopularniejszą modlitwą prywatną wier nych. Zna go każdy wierzący, bo jest prosty w odmawianiu i polecany przez kolejnych papieży. Sam tylko Klemens VIII (+1605) wydał aż 19 bulli za chęcających do odmawiania różańca. Podobnie Leon XIII, który w swym długim pontyfikacie zostawił 22 oficjalne dokumenty dotyczące różańca i nic dziwnego, że nazwany zestał papieżem różańcowymi. On to włączył do Litanii Loretańskiej wezwanie; Królowo różańca świętego, módl się za nami. Dzięcki niemu do dziś wierni gromadzą się w świątyniach, a nawet przy przydrożnych kaplicach na tradycyjne nabożeństwo różańcowe.
Do spopularyzowania modlitwy różańcowej przyczyniły się znacznie objawienia Najświętszej Maryi Panny z różańcem w ręku, polecającej usilnie odmawianie tej modlitwy. Najgłośniejsze z nich to objawienie w Lourdes (1858) i w Fatimie (1917). Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Różańcowej wprowadził do liturgii rzymskiej w roku 1572 papież św. Pius V jako święto zwycięstwa Maryi Dziewicy. Święto było wyrazem wdzięczności za zwycięstwo nad flotą turecką pod Lepanto, odniesione 7 października 1571 r. W czasie tej wielkiej bitwy morskiej pomiędzy flotą chrześcijańską a turecką zatopiono 60 galer tureckich z 27 tysiącami Turków, a z galer wroga uwolniono wielu chrześcijan, pobranych wcześniej w jasyr. Zwycięstwo to przypisane było modlitwie różańcowej, odmawianej podczas błagalnych procesji po ulicach Rzymu. Papież Grzegorz XIII w 1573 r. polecił obchodzić to święto w kościołach, które posiadały obraz Matki Bożej Różańcowej, w pierwszą niedzielę października, a w pierwszą niedzielę tego miesiąca urządza się procesje różańcowe do pięciu ołtarzy. Procesje takie wprowadzono u nas głównie dzięki dominikanom, którzy zakładali bractwa różańcowe po parafiach.